Οι μπατάλες της Βραυρώνας είναι ένα εξαιρετικό είδος ντομάτας που διακρίνεται για τις εντυπωσιακές της ιδιότητες. Έχουν τεράστιο, ασυνήθιστο και κάπως επιμήκες σχήμα, με συνεχόμενες καμπυλωτές πτυχές, πλατύ αφαλό και εντυπωσιακό σκουροκόκκινο-μπλαβί χρώμα, με μεγάλα πράσινα ή “ξερά” τμήματα.
Παρά την περίπλοκη εμφάνισή τους, οι μπατάλες ξεχωρίζουν για τρία βασικά σημεία: πρώτον, είναι θηριώδεις, με το βάρος της κάθε ντομάτας να φτάνει ακόμα και το 1 κιλό(!), δεύτερον, έχουν λεπτόφλουδη σάρκα και, τρίτον, είναι ιδιαίτερα νοστιμότατες, με γεμάτη, αρωματική μυρωδιά που θυμίζει τον φρέσκο χυμό ντομάτας.
Αυτά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τις καθιστούν περιζήτητες από τους ενημερωμένους καταναλωτές που γνωρίζουν την αξία τους. Παρά ταύτα, η καλλιέργειά τους δεν αποτελεί δύσκολη διαδικασία, αφού παραμένουν παλιά, παραδοσιακή και αγνή ποικιλία, με ελάχιστα προβλήματα και απαιτήσεις καλλιεργητικής φροντίδας.
Ωστόσο, υπάρχει μια μόνη εξαίρεση που πρέπει να αναφερθεί σχετικά με την πότιση, καθώς απαιτούν άφθονο νερό. Ίσως αυτό να οφείλεται στο γεγονός ότι προσαρμόστηκαν άριστα στο κλίμα της Αττικής, αν και η γη στην περιοχή είναι σχετικά άνυδρη. Οι παραγωγοί όμως μπορούν να τις αντιμετωπίσουν με σωστό πότισμα και θρέψη, κάνοντας τις σχεδόν βιολογικές.
Αξίζει να αναφερθεί ότι οι περισσότεροι αγρότες δεν αφιερώνουν πολύ χρόνο στην καλλιέργεια των μπατάλων, καθώς οι περισσότεροι καταναλωτές είτε δεν γνωρίζουν αυτήν τη θαυμάσια ποικιλία, είτε τους ξενίζει η μορφή και το μέγεθός τους. Έτσι, οι περισσότεροι αγρότες τις καλλιεργούν σε μικρές ποσότητες και τις πωλούν συμπληρωματικά προς τις κύριες τους σοδειές.
Ωστόσο, έχει παρατηρηθεί με χαρά ότι αρκετοί παραγωγοί προωθούν τη διάδοση των μπατάλων, περιλαμβάνοντας τους σπόρους τους σε ομάδες που προσπαθούν να διατηρήσουν παραδοσιακούς ελληνικούς σπόρους. Έτσι, η ποικιλία αυτή μπορεί να πιστοποιηθεί και ως παραδοσιακή.
Ως προς τον τρόπο σερβιρίσματός τους, όλοι συμφωνούν ότι είναι ιδανικές για κατανάλωση ωμές, ειδικά σε σαλάτες, ωμές ντοματόσαλτσες για συνοδεία ψητού κρέατος και ψαριού, καθώς και για νόστιμες οσπριοσαλάτες. Επίσης, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως κολατσιό, σε συνδυασμό με ζυμωτό ψωμί, τυρί φέτα και ποιοτικό ελαιόλαδο.
Για όσους επιθυμούν να τις αποκτήσουν, μπορούν να τις βρουν σε λαϊκές αγορές και κάποια επιλεγμένα μανάβικα της Ανατολικής Αττικής. Επίσης, υπάρχουν υπαίθριοι πάγκοι σε δρόμους προς Μαραθώνα, Νέα Μάκρη, Ραφήνα και Βραυρώνα, κοντά στον Ναό της Αρτέμιδος, όπου συχνά μπορεί κανείς να βρει αυτές τις ιδιαίτερες ντομάτες. Επίσης, ορισμένα επιλεγμένα παντοπωλεία και μανάβικα διαθέτουν τις μπατάλες στο εύρος τους.
